(Nhịp sống trẻ) – Đầu tháng 9/2025, thành phố Hà Nội tổ chức lễ khởi công dự án thành phần 3 – đầu tư xây dựng đường cao tốc theo phương thức PPP (đối tác công-tư), thuộc dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô, đánh dấu mốc mới của siêu dự án giao thông này.
Cách đây hơn 3 năm, khi dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô Hà Nội bắt đầu được triển khai, cũng không phải không có sự hoài nghi về tính khả thi và tiến độ dự án. Bởi thực tế có không ít dự án tuyến đường dù chiều dài và số vốn đầu tư ít hơn nhiều, nhưng thường xuyên chậm tiến độ.
Trong khi đó, dự án đường Vành đai 4 có tổng chiều dài khoảng 113,52km; đoạn trên địa bàn thành phố Hà Nội dài khoảng 57,52km; đoạn trên địa bàn tỉnh Hưng Yên khoảng 19,3km; đoạn trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh khoảng 35,7km. Riêng công tác giải phóng mặt bằng tại Hà Nội cũng đã rất lớn, với hơn 800ha, liên quan đến hàng nghìn hộ dân.
Phối cảnh 3D nút giao Ba La (quận Hà Đông, Hà Nội) với đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô.
Đến nay, các địa phương của thành phố đã phê duyệt và thu hồi đạt khoảng 99% diện tích; phấn đấu đưa vào khai thác đường song hành vào cuối năm 2025.
Để đạt kết quả này, từ Thường trực Thành ủy đến Ban Thường vụ Thành ủy đều vào cuộc rốt ráo, xuống từng địa bàn để đôn đốc, kiểm tra, gỡ vướng ngay cho cơ sở. Thành ủy và Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo cụ thể từng lĩnh vực từ giải phóng mặt bằng, quy chế phối hợp giải quyết hồ sơ, thủ tục… liên quan dự án này. Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội yêu cầu xử lý, giải quyết các hồ sơ, văn bản gửi đến liên quan Dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô trong thời gian 24-48 giờ; khi phát hành các văn bản gửi các cơ quan, đơn vị liên quan có đóng dấu hỏa tốc.
“Tiến độ thực hiện các nhiệm vụ liên quan dự án Vành đai 4 phải tính theo ngày, chứ không phải tính theo tuần”, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Trần Sỹ Thanh yêu cầu.
Cùng với siêu dự án này, từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025 đến nay, Hà Nội đã hoàn thành và khởi công nhiều dự án trọng điểm khác, góp phần quan trọng hiện đại hóa hạ tầng giao thông Thủ đô.
Gần đây nhất là 2 cây cầu vượt sông Hồng là Thượng Cát và Trần Hưng Đạo vừa được khởi công chào mừng 71 năm giải phóng Thủ đô 10/10.
Trước đó, cầu Tứ Liên, cầu Ngọc Hồi, cầu Vân Phúc cũng đã được khởi công, cùng với cầu Vĩnh Tuy 2 hoàn thành từ tháng 8/2023 đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu phát triển trục đô thị ven sông Hồng, tăng cường kết nối giao thông liên vùng.
Cầu Vĩnh Tuy 2 đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết điểm nghẽn giao thông và hoàn thiện tuyến đường Vành đai 2. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)
Trong 5 năm qua, các dự án giao thông lớn liên tục được đưa vào khai thác. Tháng 10/2022, dự án hầm chui Lê Văn Lương trên địa bàn quận Nam Từ Liêm và Thanh Xuân được khánh thành, thông xe sau 2 năm thi công.
Tháng 1/2023, hơn 5km đường trên cao Vành đai 2,5 từ phía nam cầu Vĩnh Tuy đến nút giao Ngã Tư Sở được thông xe, góp phần giải quyết ùn tắc ở nội đô. Cuối tháng 6/2023, cầu vượt tại nút giao đường Chùa Bộc-Phạm Ngọc Thạch (quận Đống Đa) chính thức thông xe.
Từ năm 2021, tuyến đường sắt Cát Linh-Hà Đông chính thức đưa vào vận hành, đến nay trung bình mỗi năm vận chuyển 10 triệu lượt hành khách.
Tuyến đường sắt đô thị Nhổn-Ga Hà Nội đoạn trên cao Nhổn-Cầu Giấy đã góp phần không nhỏ giải quyết ùn tắc phía tây Thủ đô, thay đổi diện mạo đô thị.
Tiếp đó, ngày 8/8/2024, tuyến đường sắt đô thị Nhổn-Ga Hà Nội đoạn trên cao Nhổn-Cầu Giấy dài 8,5km đã đưa vào vận hành thương mại và ngay lập tức thu hút đông đảo người dân tham gia, đã góp phần không nhỏ giải quyết ùn tắc phía tây Thủ đô, thay đổi diện mạo đô thị.
“Tôi đi làm bằng tàu điện rất văn minh, tiện lợi và tiết kiệm, lại không bị tắc đường”, chị Nguyễn Thu Hằng ở phố Kim Mã chia sẻ.
Ngày 9/10/2025, tuyến đường sắt đô thị số 2, đoạn Nam Thăng Long-Trần Hưng Đạo có chiều dài gần 11km cũng đã chính thức được khởi công, trong đó, Depot Xuân Đỉnh có diện tích 11,3ha, là trung tâm bảo dưỡng, sửa chữa, đào tạo vận hành và được quy hoạch phát triển theo mô hình đô thị định hướng giao thông (TOD), gắn kết hạ tầng giao thông với phát triển đô thị thông minh, bền vững. “Không chỉ góp phần giảm ùn tắc, cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng sống, tuyến đường sắt đô thị số 2 còn mang ý nghĩa biểu tượng, nối liền quá khứ ngàn năm văn hiến với tương lai đô thị hiện đại, kiến tạo diện mạo mới cho Thủ đô văn minh, năng động và bền vững”, Trưởng ban quản lý đường sắt đô thị Hà Nội Nguyễn Cao Minh nói.
Hà Nội thể hiện tốt vai trò đi đầu, dẫn dắt xu hướng phát triển hạ tầng chiến lược.
Chuyên gia giao thông, thạc sĩ Vũ Hoàng Chung nhận định, Hà Nội đã thể hiện tốt vai trò đi đầu, dẫn dắt xu hướng phát triển hạ tầng chiến lược, chuẩn bị mọi điều kiện để cùng cả nước đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án trọng điểm quốc gia, có ý nghĩa vô cùng quan trọng. “Những hành động cụ thể, thiết thực đó không chỉ có ý nghĩa về mặt kỹ thuật với hạ tầng chiến lược, mà còn tạo nên những tác động về chính trị, tư tưởng to lớn, lan tỏa đến các địa phương trên cả nước, khơi dậy tinh thần thi đua, dốc sức đưa đất nước tiến vào Kỷ nguyên mới với sức bật từ hạ tầng chiến lược, hạ tầng giao thông”, ông Vũ Hoàng Chung nói.
Trưởng phòng Kế hoạch-Tài chính (Sở Xây dựng Hà Nội) Phan Trường Thành đánh giá: “Có thể thấy, trong nhiều thập kỷ qua, chưa khi nào Hà Nội đồng loạt triển khai nhiều công trình trọng điểm lớn như năm 2025. Điều đó cho thấy quyết tâm rất lớn của thành phố, nâng cấp mạnh mẽ năng lực của hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông khung, tạo động lực phát triển kinh tế-xã hội toàn diện cho thành phố cũng như cả Vùng Thủ đô”.
Luật Thủ đô 2024 khai thông nhiều điểm nghẽn về cơ chế, chính sách đầu tư hạ tầng cho Hà Nội.
Theo Phó Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội Lê Trung Hiếu, sau khi được Quốc hội thông qua, Luật Thủ đô 2024 đã khai thông những điểm nghẽn về cơ chế, chính sách; cùng với các nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị, Chính phủ… tạo nên nguồn lực chính sách có vai trò cực kỳ quan trọng trong lĩnh vực đầu tư hạ tầng của Thủ đô. “Rất nhiều khó khăn, vướng mắc kéo dài nhiều năm qua trong công tác giải phóng mặt bằng, đấu thầu, chỉ định thầu, phê duyệt chủ trương đầu tư… đã được giải quyết. Hà Nội đã được phân quyền, tự chủ quyết định, tự chịu trách nhiệm những vấn đề quan trọng trong đầu tư hạ tầng giúp đẩy nhanh tiến độ các dự án từ khâu chuẩn bị đầu tư cho đến thực hiện dự án”, ông Lê Trung Hiếu nói.
Tiêu biểu như dự án đầu tư xây dựng cầu Tứ Liên và đường hai đầu cầu (từ nút giao với đường Nghi Tàm đến nút giao với đường Trường Sa), với sự quyết tâm, vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị thành phố, cùng sự giúp đỡ, hướng dẫn của các các bộ, ngành Trung ương, chỉ sau hơn 5 tháng chuẩn bị, dự án đã được khởi công, bảo đảm đúng quy định và đáp ứng đúng theo tiến độ đề ra.
Trong nhiệm kỳ 2025-2030, Hà Nội sẽ tiếp tục ưu tiên phát triển hệ thống hạ tầng hiện đại, thông minh và kết nối nhằm tạo đột phá phát triển.
Từ những kết quả đạt được, dự thảo Báo cáo chính trị của Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2025-2030 tiếp tục xác định đầu tư hệ thống giao thông đồng bộ, kết nối đa dạng với tầm nhìn dài hạn về mạng lưới giao thông tích hợp liên vùng, quốc tế: các tuyến đường cao tốc, đường quốc lộ, đường vành đai, các nút giao thông cửa ngõ, hệ thống cầu qua sông Hồng, sông Đuống, đường sắt đô thị kết nối đô thị vệ tinh với vùng trung tâm và các tỉnh lân cận; hệ thống logistics liên kết các hành lang, vành đai kinh tế. Thành phố tập trung phát triển đô thị theo định hướng giao thông (TOD) và khai thác, phát triển không gian ngầm.
Thời gian tới, Hà Nội sẽ đầu tư đồng bộ kết cấu hạ tầng giao thông, nhất là hạ tầng giao thông có tính kết nối các vùng động lực, các hành lang phát triển của Thủ đô với liên vùng và nội vùng, hạ tầng liên kết vùng tại các khu vực cửa ngõ; ưu tiên các tuyến kết nối nội đô lịch sử với sân bay Nội Bài, sân bay Gia Bình, Khu công nghệ cao Hòa Lạc.
Nghiên cứu bổ sung quy hoạch các tuyến đường sắt đô thị kết nối đô thị trung tâm, ga Yên Viên với sân bay Gia Bình; nâng cấp sân bay quốc tế Nội Bài, đưa sân bay Gia Lâm, Hòa Lạc vào khai thác lưỡng dụng. Chú trọng đầu tư khép kín các tuyến đường vành đai, hoàn thành đường Vành đai 4 trước năm 2027, đường Vành đai 3 phía bắc, các đoạn tuyến còn lại của tuyến đường Vành đai 3,5; xây dựng đường trục phía nam, tuyến đường Mỹ Đình-Bái Đính-Ba Sao; khởi công đường Vành đai 5 vào quý IV/2027.
Hà Nội cũng sẽ phối hợp triển khai các dự án trọng điểm quốc gia trên địa bàn (đường sắt cao tốc bắc-nam và đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng). Đến năm 2030, phấn đấu hoàn thành khoảng 100km đường sắt đô thị (tuyến số 2, số 3, số 5) để nâng năng lực vận tải hành khách công cộng, giảm ùn tắc giao thông và tạo đà cho Thủ đô phát triển mạnh mẽ hơn.
